Ik laat mijn hond door veel mensen aaien, ja hij vind het inderdaad niet leuk om zo leert hij dat het niet erg is.
Misschien herken je dit of heb je een hond die in bepaalde situaties zich angstig voelt. Welke situatie maakt niet uit sommige honden vinden vreemde mensen niet tof en een ander vind vreemde honden maar eng. Dit kan nu eenmaal gebeuren, door bijvoorbeeld een slechte ervaring, een herplaatser met een slechte socialisatie of mishandeld enzovoorts… Maar je wilt je hond heel graag af helpen van zijn angst.
Maar door je hond in een situatie te brengen die hij alles behalve fijn vindt, is niet de oplossing. Vergelijk het maar, met het feit dat als je niet kan zwemmen en iemand duwt je in het diepe water. Je spartelt je doet er alles aan om niet kopje onder te gaan en te verdrinken. Dit doen we dan ook met onze hond, als we hem blootstellen aan situaties die voor je hond eng zijn, we gooien hem in het water zonder dat hij kan zwemmen.
Als je hond uit angst reageert met weg rennen stelt hij zich niet aan, een hond die op zo’n situatie reageert met uitvallen is niet dominant hij is BANG en moeten daarom op de juiste manier geholpen worden.
Wat gebeurt er in het hondenlijf als we dit doen:
Angst geeft een stress reactie. Maar wat is nu eigenlijk stress? In van Dale staat - Aanhoudende geestelijke druk = spanning. Stress komt naar voren als er inwendig of uitwendige dreiging is en daar op moet reageren. De hond (maar ook mensen) proberen dan er alles aan te doen om de situatie onder controle te krijgen.
Stress is niet alleen iets mentaals, de stressrespons slaat ook toe in het lichaam.
Als de hond stress ervaart worden er in het lichaam verschillende hormonen aangemaakt. Als deze hormonen langer in het lichaam blijven door dat de hond steeds bloot gesteld word aan situaties die hij eng vind, kunnen deze hormonen lichamelijke problemen geven. Dit komt ook door dat het immuunsysteem te lijden krijgt onder deze hormonen, honden kunnen o.a. last krijgen van hart en vaatziekte en maag darm problemen. Daarnaast lijd het tot verstoring van het emotionele systeem, communicatie en gedrag. De drempel naar agressie word door te lang aanhouden van de stress lager, de hond zal hierdoor sneller agressie in zetten.
Copings mechanisme:
Iedere individu reageert op een stressvolle/ bedreigende gebeurtennis met de volgende reacties:
Freeze – het letterlijk bevriezen niks meer doen, helaas word dit vaak niet gezien als angst want de hond reageert niet. Maar hij onder gaat het, is deze hond blij nee zeker niet dus ook bij bevriezen moet je hond geholpen worden. Helaas worden deze honden vaak als kalm bestempeld, maar kalm zijn ze zeker niet
Flight – Het vluchten word het snelste met angst geassocieerd. Want de hond wil weg uit de situatie en probeert daarom weg te komen.
Fight – Het vechten, veel krijgt dit de noemer dominant. Maar dit is dus geen dominant gedrag maar word veroorzaakt door stress/ angst.
Fiddle about – Dit is misschien één van de meest onbekende reacties die een hond kan geven op een zeer stressvolle situatie. Vaak loopt op dat moment het stress emmertje helemaal over en gaat de hond als een gek rond rennen en maf doen. De bekendste is voor de meeste wel de gekke puppy 5 minuten of wel de zoomies.
Stress gedragsmatig en lichamelijk herkenen:
Als je stress sneller herkend kun je ook actie ondernemen.
Kenmerken lichamelijk:
- Hijgen,
- Wisselende ontlasting,
- Rimpels in zijn gezicht,
- Trillen,
- Hijgen,
- Niet meer willen eten,
- Of juist hyper gefixeerd op eten (ook van niet eetbare dingen).
- Verkleuring van de slijmvliezen,
- Spierspanning en spanning in huid en het bindweefsel,
- Verharen en schilferen,
- Penis uitschachten,
- Zweetpootjes,
- Verhoogde hartslag
- Oog wit laten zien,
- Gapen,
- Tongelen (tong even naar buiten uit steken en weer naar binnen niet om bek af te likken van jummie dat was lekker),
- Borstelen (Haren op rug en staart basis overeind)
Kenmerken gedragsmatig:
- Nerveus gedrag,
- Rusteloos, hyperactief gedrag,
- Zich zelf willen kalmeren door zijn bek te gebruiken, lijn vastpakken, handen vast pakken, willen kluiven enzovoorts,
- Rij gedrag (niet alleen reuen, maar ook teven doen dit),
- Overdreven zich zelf wassen, soms tot het open likken van de huid aan toe,
- Sloopgedrag,
- Veel plassen (markeer gedrag kan hier ook onder valen),
- Blaffen en piepen,
- Grommen
Door het aanhouden van de stress kan de hond uitvallen en agressie in gaan zetten. Dan is het voor de hond zo dat de aanval de beste verdediging is. Dan spreken we over angst agressie.
Maar zie het gedrag altijd wel in context en één stress signaal is niet gelijk reden voor paniek. Maar wel als er meerdere signalen vlak achter elkaar komen of lange tijd aan houden.
Bijvoorbeeld een context waar geen stress een rol hoeft te spelen – Als je hond een half uur naast de fiets heeft gerend en dan loopt te hijgen, is het hijgen geen lichamelijke reactie op stress. Maar dan is het een manier om zijn warmte kwijt te kunnen.
Stress en leren:
Door de angst die heftige stress te weeg brengt, is de hond bezig met hoe hij om moet gaan met die situatie. Hierdoor kan de hond geen nieuwe dingen leren, omdat het lijf in overleef stand staat en dan is leren niet waar het lijf mee bezig is. Om te kunnen leren moeten er nieuwe connecties gelegd worden en dat lukt dan niet.
Dit heeft te maken met wat er in de hersenen gebeurt, hier volgt een korte uitleg. De Amygdala is het deel van de hersenen die emoties regelt. Op het moment dat de zintuigen een situatie waarnemen die de hond eng vind (bijvoorbeeld andere honden of vreemde mensen), word deze informatie door gestuurd naar de Amygdala. Normaal gesproken word de amygdala geremd door een ander deel van de hersenen de Frontale Lob. Maar als er een langere tijd het stress hormoon aanwezig is, kan de Frontale Lob niet meer voldoende reageren. Door dat er geen remming is in de Amygdala krijgen deze negatieve gevoelens de vrijloop. En dit heeft o.a. invloed op de concentratie, impuls beheersing en het geheugen.
Flooding:
Als je, je hond steeds bloot stelt aan het gene wat hem angstig maakt, dan heet dit Flooding. Er word helaas nog steeds ten onrechten gedacht dat als honden maar steeds blootgesteld worden aan het gene wat ze bang maakt, dat ze dan vanzelf leren er mee om te gaan. Helaas is vaak het tegen overgestelde waar. Na alles wat je nu gelezen hebt weet je dat je hond, niet meer goed kan leren. En daarnaast kan je hond de situatie niet aan en kan figuurlijk kopje ondergaan.
Door dat je hond niet leert omgaan met de enge situatie schiet je eigenlijk geen meter op. Om een voorbeeld te geven als je bang bent voor spinnen en iemand komt met een spin op je af. Dit zal je niet snel van je angst af helpen juist het tegendeel, je zal gestrester raken. Hierdoor heb je eigenlijk het tegenover gestelde effect. Dit is ook bij onze honden het geval.
Ook nu je weet dat als er te veel stress is in de hersenen de remming op het stress hormoon minder word waardoor het leren vermoeilijkt. Kun je begrijpen dat deze methode je hond nikst leert.
Maar wat moet je dan wel doen om je hond te helpen?
Zoals je leest gebeurt er een hele hoop in het lijf en in het hoofd van onze hond als we ze maar in het diepe gooien. En dat stress emmertje heeft echt tijd nodig om leeg te lopen en dit kost echt tijd. Blijf je hem maar in het diepe gooien door naar het hondenpark te gaan (als hij andere honden eng vind) of maar een hoop bezoek langs laten komen in huis (als je hond bang is voor vreemde mensen). Krijgt lichaam en geest geen tijd om te herstellen en gaan we langzaam van acute stress naar chronische stress. Onthoud goed, Chronische stress is ziekmakend!
Hier volgen een aantal tips om je hond te helpen:
- Schakel een hondenprofessional in die werkt met welzijnsgerichte of beloningsgerichte methodes, om je te begeleiden in het trainen. Zodat de hond zich prettiger kan gaan voelen in situaties die hij spannend vind.
- Pijnklachten of andere lichamelijke klachten uitsluiten, als je niet lekker in je vel zit word je lontje ook korter.
- Vermijd correctie, geen rukjes aan de lijn, niet boos worden, geen aversiegerichte middelen als een slipketting. Je hond is al bang als er dan nog extra pijn, schrik, of intimidatie bij komt levert dit extra stress op.
- Zorg voor voldoende slaap, dit zorgt ervoor dat het stress emmertje leegloopt.
- Maar bewegen is ook goed om stress af te laten nemen dit alleen als het bewegen geen stress oplevert. Door beweging worden bepaalde delen in de hersenen actief waardoor stress verminderd. Maar dan moet het wel ontspannend bewegen zijn, ballen gooien is dan bijvoorbeeld geen goede manieren van bewegen omdat daar vaak te veel opwinding bij komt kijken. Waar ook stress hormonen bij vrij komen.
- Stress reductie met bewust aanraken,
- Ondersteunende (natuurlijke) middelen zoals, Bach Bloesem of feromonen enzovoorts.
Help je hond als hij niet op zijn gemak is en gooi hem niet in dat diepe zwembad als hij nog niet kan zwemmen. Jij ben zijn geleider, bescherm hem dan voor dit figuurlijke verdrinken. Je hond zal je dankbaar zijn.
Reactie plaatsen
Reacties